dr hab. Jan Masajada (Politechnika Wroclawska)

Wiry optyczne i ich zastosowania (w sali Rzewuskiego)

Wiry optyczne są punktowymi nieciaglosciami w rozkladzie fazy pola optycznego. Badania nad nimi wpisuja sie w modny we wspolczesnej fizyce nurt badan nad stabilnymi nieciaglosciami pol fizycznych. Szersze badania nad wirami optycznymi rozpoczal w polowie lat 70-tych Michael Berry. W latach 90-tych powszechnie zaczeto mowic o nowej galezi optyki, która nazwano optyka osobliwosci (Singular Optics). Choc ta nowa dziedzina obejmuje wszystkie rodzaje nieciaglosci optycznych, jej powstanie jest wynikiem prac nad wirami optycznymi. Ciekawe wlasnosci wirow optycznych oraz ich trwalosc spowodowaly, ze od lat 90-tych ubieglego wieku zaczely pojawiac sie prace nad ich praktycznym wykorzystaniem. Nalezy tu wymienic manipulatory optyczne, przyrzady do manipulowania mikroczasteczkami, ktore sa juz dostepne komercyjnie. Inne zastosowania to mikroskopia fluoroscencyjna, astronomia, telekomunikacja i interferometria. Przez autora prezentacji zostal opracowany interferometr na wirach optycznych, ktory zostanie szerzej omowiony. Wiry optyczne sluża rowniez badaniom podstawowym. Zostaly wykorzystane do doswiadczalnych testow zasad mechaniki kwantowej. Sprzezenie wirow optycznych z technologia spl/atanych fotonów obiecuje nowe niezwykle eksperymenty kwantowe oraz otwiera nowe mozliwosci w tak modnych kierunkach badan jak komputery kwantowe czy kryptografia kwantowa.