Franco Ferrari (Instytut Fizyki, Uniwersytet Szczeciński)

Czy promieniowanie kosmiczne stanowi zagrożenie dla życia?

Promieniowanie kosmiczne jest na pewno fascynującym tematem badawczym dla fizyków i astronomów. Zagadka cząstek ultrawysokiej energii pochodzenia kosmicznego i ich tajemniczych źródeł wciąż jeszcze czeka na wyjaśnienie. W międzyczasie cząstki te wzbudziły duże zainteresowanie w związku z możliwością badania za ich pomocą naruszenia zasad teorii względności. Nie trzeba jednak zapominać, iż promieniowanie kosmiczne stanowi również prawie jednorodne tło promieniowania jonizującego na Ziemi i potrafi przeniknąć nawet przez grube warstwy gazu i pyłu kosmicznego dochodząc do odległych części obłoków molekularnych, gdzie niskoenergetyczne promieniowanie ultrafioletowe nie potrafi dotrzeć. Niewątpliwie promieniowanie kosmiczne przyczynia się do mutacji organizmów żyjących na Ziemi i może mieć wpływ na powstawanie układów planetarnych. Niniejszy referat jest próbą ustalenia czy i w jakim stopniu promieniowanie kosmiczne wpłynęło, wpływa i będzie wpływać na powstanie i ewolucję życia. Czy można na przykład zidentyfikować uniwersalne cechy organizmów, które są związane z obecnością tego promieniowania? Ponadto, postaram się odpowiedzieć na pytanie czy promieniowanie kosmiczne może stanowić zagrożenie dla życia?